Ayaqyalın namaz qılmaq olarmı? Kişilər ayaqyalın namaz qıla və imamlıq edə bilərlər. Qadınların isə ayaqyalın namaz qılması bəzi alimlərə görə məkruh sayılsa da namazları keçərlidir. Ancaq islaq və çılpaq ayaqla daxil olduqda məsciddəki xalça-palazın kirlənmə ehtimalını nəzərə alaraq corab geymək tövsiyə edilmişdir.

Sual: Hz. Müaviyə kimdir? Onun Hz. Əli (r.a) ilə qarşılaşmasını necə başa düşmək olar? Cavab: Hz. Müaviyə (r.a), Peyğəmbərimizin (s.ə.s) qayını olub, Onun (s.ə.s) həyat yoldaşı Ümmi Həbibənin (r.anha) qardaşıdır. Atası Əbi Süfyan, anası isə Hinddir. Qardaşı Yezid ibn Əbi Süfyan məşhur sərkərdələrdən biridir.

El arasında çox gözəl bir söz var: “Yaxşılıq et at dəryaya, balıq bilməsə də, Xaliq bilər”.

Marafona çıxmış bir idmançı düşünün. Əgər bu idmançı elə ilk dəqiqələrdən imkanlarını qiymətləndirə bilməsə, məsələn ya həddindən artıq tez hərəkət edərək özünü yorsa, ya da həddindən artıq yavaş hərəkət edərək geri qalsa, nəticə necə olar? Əlbəttə ki, yaxşı olmaz. Əslində, evliliyin ilk günləri də belədir.

Cin sözünü eşidəndə ürpəririk. Bu səbəbdən də cin sözünün əvəzinə üç hərfli varlıqlar ifadəsindən istifadə edirik. Cin deyəndə həmin varlıqlar yanımıza gəldiyini düşünürük. Bu varlıqların insanlarla ortaq bir çox xüsusiyyətləri var. Əsas fərq ondan ibarətdir ki, biz onları görmədiyimiz təqdirdə, onlar bizi gözə bilirlər. Onlar təkcə adının çəkildiyi yerdə yox, hər yerdə ola bilirlər.

Qadınlara on üç sual: Həyat yoldaşınızla dünyagörüşünür və fikirləriniz (elmi səviyyəniz) düz gəlirmi? Məsələn, Onun oxuduğu qəzet, jurnal və ya kitabı maraqla oxuyub başa düşə bilirsinizmi? Dini və elmi mövzularda fikir mübadiləsi aparırsınızmı? Hər hansı qəzet xəbəri və ya lətifə haqqında özünüzə xas fikriniz olurmu?

Həyat yolunu birgə addımlayacağımız, özümüzə münasib ömür-gün yoldaşı tapmaq o qədər də asan deyil. Əynimizə paltar alarkən belə dəfələrlə düşünür, götür-qoy edir, mağaza-mağaza dolaşır və sonra alırıq. Evlilik məsələsində isə daha diqqətli olmalıyıq. Xüsusilə də Allahın rizasını qazanmaq üçün insanlığa xeyirli və faydalı nəsillər yetişdirmək, məhz, doğru həyat yoldaşı seçməkdən başlayır.

Sədəqənin hər hansı miqdarı yoxdur. Buna görə sədəqənin azı da, çoxu da məqbul sayılır. Bir dəfə Rəsulullahdan (s.ə.s) soruşdular: “Allah dərgahında əməllərin ən məqbul olanı hansıdır?” Peyğəmbərimiz (s.ə.s) “Allah qatında əməllərin ən məqbulu az da olsa davamlı (mütəmadi) olandır.” − buyurdu. Borcu olan şəxs sədəqə verə bilər. Məsələn, borcu olan şəxsin ac olan birisinə bir qarın yemək yeyəcək pul verməsi sədəqə sayılır.

Görüşərkən əlini sıxmaq, əl verib görüşmək, salamlaşma, təbrikləşmə, dost münasibət göstərmə və s. şəkildə qarşılıqlı əl sıxmaq müsafihə adlanır. Bir-biri ilə qarşılaşan möminlərin salamlaşarkən əl verib görüşməsi İslamın ədəblərindən biridir. Buna görə də əllə görüşməyə xüsusi diqqət yetirməli, arada küskünlük olsa belə, uzadılan əli cavabsız qoymamalıyıq.

Övladlarımıza gözəl tərbiyə vermək üçün müəyyən xüsuslara diqqət etməliyik. Bütün sözlərimizin, davranışlarımızın, hətta həyat yoldaşımızla söhbətlərimizin və hər cür münasibətlərimizin əsas mövzusunu sonrakı dövrlərdə uşağın şüuraltına yerləşdirmək istədiyimiz məsələlər təşkil etməlidir.

Namaz qılarkən sağ əli sol əlin üzərinə qoymaq Rəsulullahın (s.ə.s) sünnəsidir. Hənəfi, Şafei və Hənbəli məzhəblərinə görə namazda iftitah təkbirinin ardınca əlləri bağlamaq sünnədir. Maliki məzhəbinə görə isə, namazda qiyamda ikən əlləri açıq saxlamaq sünnə sayılır. Cəfəri məzhəbinə görə də namazda əllər bağlanılmır, yanlara salınaraq namaz qılınır.

Sual: Təfəül və təşəüm nədir? Bunlara inanmaq doğrudurmu? Cavab: Təfəül bəzi hadisələri uğurlu saymaq, onları xeyrin başlanğıcı olaraq görmək və hadisələri yaxşıya yozmaq deməkdir. Təfəülün ziddi olan təşəüm isə bəzi əşyaları və hadisələri uğursuz saymaq, bunları şər bilmək və həmişə pis ehtimalları ön plana çıxarmaq mənalarına gəlir.

Ailədə uşaqlar arasında fərq qoyulmaması, birinin digərindən üstün tutulmaması əsas prinsiplərdən biridir. Bu məsələdə valideynin kiçik bir qüsuru uşaqların yanında hörmətdən düşməsinə kifayət edir. Valideynlərin övladlar arasında fərq qoyması ayrı-seçkilik görən uşaqları qısqanclığa sövq etməklə birlikdə, onların şüuraltında ata-analarına qarşı nifrət hissinin meydana gəlməsinə səbəb olur.

Müsəlman olan hər kəs sədəqə verə bilər. Sədəqənin verilməsi üçün hər hansı bir şərt yoxdur. Sədəqə Allah riazsını qazanmaq məqsədilə edilən yaxşılıqdır. Rəsulullah (s.ə.s) edilən yaxşılığın ömrü uzatdığını bildirmişdir, “Müsibəti ancaq dua geri qaytarar, ömrü də ancaq yaxşılıq uzadar.”

O, hələ evliliyinin üçüncü ayında idi. Sevdiyi adamla evlənmişdi. Üstəlik, sevildiyini də bilirdi. Ancaq yenə də nə isə yolunda getmirdi. Gənc qız bu düşüncələrlə bir gün anasının yanına getdi. Artıq günəş batmaq üzrə idi. Və ana-qız bir yerdə günəşin batmasına tamaşa etmək üçün sahildə üz tutdu…

Şükür duyğusu bizə əmanət olaraq verilmiş bütün nemətlərin həqiqi sahibinin Allah olduğunu qəbul etmək və bütün davranışlarını bu müstəvidə qurmaqdır. Elə başa düşülməsin ki, şükürlü olmaq ətalətli olmaq və ya təşəbbüssüz olmaq deməkdir. Şükür duyğusunun təməlində təvəkkül anlayışı dayanır. Yəni bir şey əldə etmək istəyirsənsə, bunun üçün lazım olan bütün şərtləri yerinə yetirib, nəticəni Allahdan istəməlisən və verdiyi hər şeyə də razı olmalısan.

Balaca uşaq sahildə oturmuş, gözlərini uzaq bir nöqtəyə zilləmişdi. Artıq bir saat idi ki, dənizə baxırdı. Onun bu vəziyyəti sahildə balıqçıları gözləyən qocanın da diqqətini cəlb etmişdi. Qoca yavaş-yavaş ona yaxınlaşdı: “Hər vaxtın xeyir, igid!” – dedi, – “Bu gün dəniz çox gözəldir, elə deyilmi?” Uşaq dalğın nəzərlərlə dənizə baxmaqda davam edirdi.

Çox vaxt dara düşəndə və çarəsiz qalanda əl açıb “Ya Rəbbi!…” deyirik. Başqa vaxtlarda elə hərəkət edirik, elə davranırıq ki, sanki, Allaha ehtiyacımız yoxdur. Halbuki ömrün elə bir anı, elə bir saniyəsi yoxdur ki, Allaha möhtac olmayaq. Qəribədir ki, insan yalnız darda qalanda, çətinliyə düşəndə Allaha möhtac olduğunu hiss edir. Halbuki o hər an bu ehtiyacın şüurunda olmalıdır.

Sual: İblis mələklərdən yoxsa cinlərdəndir? Mələklərdən idisə niyə Allahın əmrinə boyun əymədi? Cavab: Quranda buyrulur “Bir zaman Biz mələklərə: “Adəmə səcdə edin!”– dedikdə, İblisdən başqa (hamısı) səcdə etdi. O imtina edib təkəbbür göstərdi və kafir oldu.”

(Ya Rəsulum!) Səndən (Allah yolunda) nə verəcəkləri haqqında soruşanlara söylə: “(Malınızdan) verəcəyiniz şey ata-anaya, (yoxsul) qohumlara, yetimlərə, miskinlərə və (pulu qurtaran) müsafirə (yolçulara) məxsusdur”. Şübhəsiz ki, Allah etdiyiniz xeyirli işi biləndir.