2. 262 dəfə oxunub ,   0 şərh   Çap et

Mahiyyətcə insanın iradəsi ilə ilahi qədər bir-biri ilə ziddiyyət təşkil etmir. Yəni insanın iradəsi ilə qədər çiyin-çiyinə gedir. İndi isə bu fikrə aydınlıq gətirək:

İnsanlar işlədikləri savablarla Cənnətə, günahlarla Cəhənnəmə gedirsə, bunların qədər dilində Allah-Təala tərəfindən təsdiqlənməsi bir növ iradənin qüvvətləndirilməsidir. Buradan da göründüyü kimi, insanda onu xeyrə, savaba və Cənnətə sövq edən və ya tamamilə əksinə, pisliyə, günaha və Cəhənnəmə yuvarlanmasına səbəb olan bir güc vardır və bu güc qədərin hökmünə əsas təşkil edir. Bu güc iradədir və bu iradənin varlığı Allahın qədərinə mane olmur.

Bütün hərəkətlərimiz haqqında da eyni şeyi düşünə bilərik. Məsələn, əlimizi qaldırmaq istəyəndə – əgər fiziki qüsur yoxdursa – qaldıra bilirik, danışmaq istəyəndə danışa bilirik. Bu hərəkətləri edə bilməyimiz bizdə iradənin olduğunu sübut edir. Mahiyyətini bilməsək də, iradənin varlığı gün kimi aşkardır, sübuta ehtiyacı yoxdur.

İlahi təqdirin mənasına gəldikdə isə, sanki Allah-Təala insana bu cür xitab edir: “Mən indi sənin iradəni bu istiqamətdə işlədəcəyini bilirəm. Ona görə də bu işin sənin istədiyin şəkildə olmasını təqdir edirəm”. Bu, iradənin varlığını qüvvətləndirmək deməkdir.

Bəli, əşyanı yaradan Allahdır. Ancaq insanın iradəsinin hansı işdə hansı səmtə yönələcəyini, yəni insanın öz iradəsi ilə nə iş görəcəyini Allah-Təala əvvəlcədən bilir və təqdirini də buna uyğun həyata keçirir. Demək, qədər insan iradəsinin varlığını qüvvətləndirir, onu inkar etmir. Yəni qədər bir mənada insan iradəsini də ehtiva edir.



Açar sözləri

iradə qədər

Bənzər məqalələr

İradənin önündəki maneələr

İnsan iradəsinin önündəki maneələr nələrdir?

Allahın varlığının dəlilləri 1

Məqalə Allahın varlığının kainat, iradə, hüdus, intizam, elm, sənət, hikmət, məqsəd, şəfqət, mərhəmət və ruzi, yardımlaşma, təmizlik, simalar, ilahi sövq, çoxçeşidlilik (tənəvvüat) dəlilləri haqdadır.

İzdivac/evlilik namaz və duası

Evlənmək istədiyimiz qadının haqqımızda xeyirli olub-olmamasını öyrənmək üçün iki rükət namaz qılınır və belə dua edilir.

Qədər dəyişməyəcəyinə görə dua etməyin faydası varmı?

Dua ilə bəla-müsibətin ortadan qalxması da İlahi təqdirdir. Bu yönü ilə dua, bəlanın ortadan qalxmasının səbəbi, ilahi rəhmətin cəlb edicisidir. Bu qalxanın insanı oxlardan qorumasına, suyun otları bitirməyə səbəb olmasına bənzəyir. Necə ki, qəza və qədərə inansa da, əsgər yenə silahını daşımalıdır.

Biz qədərin məhkumuyuq?

Sual: Allah niyə bizə soruşmadan bizi yaradıb və qədərə məhkum edib? Cavab: Qədərdə məcburulik, haqsızlıq və bədbəxtlik yoxdur. İnsan nə edəcəyini cüzi iradəsi ilə seçir. Buna görə də etdiklərindən məsuliyyət daşıyır. Allah-Təala da göndərdiyi peyğəmbərlər və nazil elədiyi kitablar vasitəsilə həmişə insanlara doğru yolu göstərmişdir.


Şərh yaz