- Mənəviyyata Açılan Pəncərə - https://www.meneviyyat.az -

Yaxşı və ya pis cığır açanlar haqqında

 

وَالَّذ۪ينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ اَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ اَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّق۪ينَ اِمَامًا

Onlar (möminlər) belə niyaz edirlər: “Ey Rəbbimiz, bizə zöv­cələrimizdən və uşaqlarımızdan (Sənə itaət etməklə bizi sevindirib) gözümüzün işığı olacaq övladlar ehsan buyur və bizi müttəqilərə imam (rəhbər) et! {“Furqan” surəsi, 25/74}

وَجَعَلْنَاهُمْ اَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا

Biz onları (peyğəmbərləri) əmrlərimizlə (in­sanlara) doğru yolu göstərən rəhbərlər etdik… {“Ənbiya” surəsi, 21/73}

 عَنْ جَر۪يرِ بْنِ عَبْدِ اللّٰهِ  قَالَ: كُنَّا ف۪ي صَدْرِ النَّهَارِ عِنْدَ رَسُولِ اللّٰهِ  فَجَاءَهُ قَوْمٌ عُرَاةٌ مُجْتَابيِ النِّمَارِ أَوِ الْعَبَاءِ مُتَقَلِّدِي السُّيوُفِ عَامَّتُهُمْ، بَلْ كُلُّهُمْ مِنْ مُضَرَ، فَتَمَعَّرَ وَجْهُ رَسُولِ اللّٰهِ  لِمَا رَأَى بِهِمْ مِنْ الْفَاقَةِ، فَدَخَلَ ثُمَّ خَرَجَ، فَأَمَرَ بِلَالًا فَأَذَّنَ وَأَقَامَ فَصَلَّى ثُمَّ خَطَبَ فَقَالَ: {يَا أَيُّهَا الناسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذ۪ي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ} إِلٰى آخِرِ الْآيَةِ: {إِنَّ اللّٰهَ كَانَ عَليْكُمْ رَق۪يبًا} وَالْآيَةَ الْأُخْرَى الَّت۪ي ف۪ي آخِرِ الْحَشْرِ: {يَا أَيُّهَا الَّذ۪ينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللّٰهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ} تَصَدَّقَ رَجُلٌ مِنْ د۪ينَارِهِ مِنْ دِرْهَمِهِ مِنْ ثَوْبِهِ مِنْ صَاعِ بُرِّه مِنْ صَاعِ تَمْرِهِ حَتّٰى قَالَ: وَلَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ فَجَاءَ رَجُلٌ مِنْ الْأَنْصَارِ بِصُرَّةٍ كَادَتْ كَفُّهُ تَعْجِزُ عَنْهَا، بَلْ قَدْ عَجَزَتْ، ثُمَّ تَتابَعَ النَّاسُ حَتّٰى رَأَيْتُ كَوْمَيْنِ مِنْ طَعَامٍ وَثِيَابٍ، حَتّٰى رَأَيْتُ وَجْهَ رَسُولِ اللّٰهِ ، يَتَهَلَّلُ كَأَنَّهُ مُذْهَبَةٌ، فَقَالَ رَسُولُ اللّٰهِ: «مَنْ سَنَّ فِي الْإِسْلَامِ سُنَّةً حَسَنَةً فَلَهُ أَجْرُهَا وَأَجْرُ مَنْ عَمِلَ بِهَا مِنْ بَعْدِهِ مِنْ غَيْرِ أَنْ يَنْقُصَ مِنْ أُجُورِهِمْ شَيْءٌ وَمَنْ سَنَّ فِي الْإِسْلَامِ سُنَّةً سَيِّئَةً كَانَ عَلَيْهِ وِزْرُهَا وَوِزْرُ مَنْ عَمِلَ بِهَا مِنْ بَعْدِهِ مِنْ غَيْرِ أَنْ يَنْقُصَ مِنْ أَوْزَارِهِمْ شَيْءٌ»

Cərir ibn Abdullah (r.a.) nəql edir: “Bir gün səhər vaxtı Allah Rəsulunun (s.ə.s.)  hüzurunda idik. Bu vaxt  bir dəstə yarıçılpaq adam gəldi, çoxu, bəlkə də, hamısı Mudar qəbiləsindən idi. Əyinlərinə şir dərisinə oxşar zolaqlı paltar geyinmiş və ya əbalarını deşib başlarına keçirmiş və qılınca qurşanmışdılar. Onların bu qədər kasıb olduğunu görən Allah Rəsulunun (s.ə.s.) üzünün rəngi dəyişdi. Evinə girdi və sonra da çıxıb Bilala əvvəlcə azan, ardınca iqamə oxumağı tapşırdı, o da Allah Rəsulunun (s.ə.s.) istəyini yerinə yetirdi. Allah Rəsulu (s.ə.s.) namaz qıldırdı. Namazdan sonra bir xütbə verərək buyurdu: “Ey insanlar! Sizi tək bir kəsdən (Adəmdən) xəlq edən, ondan zövcəsini (Həvvanı) yaradan və onlardan da bir çox kişi və qadınlar törədən Rəbbinizdən qorxun! (Adı ilə) bir-birinizdən (cürbəcür şeylər) istədiyiniz Allahdan, həmçinin qohumluq əlaqələrini kəsməkdən həzər edin! Şübhəsiz ki, Allah sizin üzərinizdə gözətçidir!” {“Nisa” surəsi, 4/1}. Ardınca da “Həşr” surəsindən bir ayə də oxudu: “Ey iman gətirənlər! Allahın əzabına düçar olmaqdan qorxun! Hər kəs sabah üçün nə etdiyinə (Axirət üçün özünə nə hazırladığına) diqqət etsin”{“Həşr” surəsi, 59/18}. Və belə buyurdu: “Hər kəs qızılından, gümüşündən, paltarından, bir sa qədər də olsa, buğdasından, xurmasından sədəqə versin”. Bu təşviqdən sonra bir ənsar bir kisə gətirdi, o qədər ağır idi ki, güclə qaldırırdı. Ardınca o biri, sonra o biri… Beləliklə, ərzaq və paltardan ibarət iki təpə meydana gəldi.  Baxdım ki, bir az əvvəl Onun nur üzündə gəzən buludlar bir-bir çəkildi və mübarək çöhrəsi par-par parıldamağa başladı. Bundan sonra Allah Rəsulu (s.ə.s.) belə buyurdu: “Kim İslamda yaxşı bir cığır açaraq (yol qoyaraq) xeyirli bir işə səbəb olarsa, bu cığırla gedənlərin qazandığı savab o cığırı açana da tam şəkildə verilər və onların savabından heç nə azalmaz. Kim İslamda pis cığır, yol açarsa, o  da onun günahını qazanar. O pis yolla gedənlərin günahından da ona yazılar. Üstəlik, onların günahından heç nə azalmaz”. [Müslim, Zəkat 69]

 عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ  أَنَّ النَّبِيَّ  قَالَ: «لَيْسَ مِنْ نَفْسٍ تُقْتَلُ ظُلْمًا إِلَّا كَانَ عَلٰى ابْنِ آدَمَ الْأَوَّلِ كِفْلٌ مِنْ دَمِهَا لِأَنَّهُ كَانَ أَوَّلَ مَنْ سَنَّ الْقَتْلَ»

İbn Məsud (r.a.) Peyğəmbərimizin (s.ə.s.) belə buyurduğunu nəql etmişdir:

“Dünyada haqsız yerə öldürülən elə bir insan yoxdur ki, qa­tilin günahının bir misli Həzrəti Adəmin ilk oğluna (Qabilə) ya­zılmasın. Çünki o, bəşər övladına “haqsız öldürmə cığırı”nı açan ilk insandır”. [Buxari, Diyat 2; Müslim, Qasamə 27]