I hisse (1-100) Medinede indirilmiş olup 200 âyet’tir. 33. âyet’inde geçen Âl-i İmran, sûreye adını vermiştir. İmrân, Hz. Meryem (a.s.)’ın babasının adı olup peygamberlik ve hikmet ocaklarından olan bir ailenin esasıdır. Bu sûrenin hâkim konusu bu ailenin temsil ettiği nübüvvet, Hz. Îsâ (a.s.) ve Hıristiyanlıktır. Tevrat, İncîl ve Kur’ân’ın aynı ilahî
II. hisse (101-200) 101 – Onlara, Allah katından, kendilerine verilen Tevrat’ı tasdik eden bir Peygamber gelince, O Ehl-i kitapdan bir kısmı, güya gerçeği hiç bilmiyorlarmış gibi, Allah’ın kitabını arkalarına atarak ondan yüz çevirdiler de [7,157; 2,89-91]
I hisse Bakara sûresi Medine döneminde hicretten hemen sonra nâzil olmaya başlamış ve takrîben on yıla yayılan vahiy parçaları halinde devam etmiştir. Kur’ân-ı Kerîm’in en uzun sûresi olup 286 âyettir. Hacim itibariyle Kur’ân’ın 1/12 sini teşkil eder. Kur’ân’ın, ayrıntılı bir özeti durumundadır. Sûre bir mukaddime, dört ana maksat ve bir neticeden oluşur. Mukaddime: Kur’ân’ın şanını, […]
Mekkede, risaletin başlangıcında nâzil olmuş olup 7 âyettir. Tam olarak nâzil olan ilk sûredir. Kur’ân-ı Kerîm’in başlangıcı olduğundan “bir yeri veya bir şeyi açan, başlatan” anlamına Fâtiha adı verilmiştir. Ayrıca yirmi kadar güzel vasfını bildiren başka isimleri de vardır. Mesela:
Onunla bağlı məlumatlar təkcə Ondan əvvəl gələn peyğəmbərlərin dilində dolaşmır, onların arxasınca gedən arif adamların da muştərək mövzusunu təşkil edirdi. İşığını peyğəmbərlərin qoyduğu mirasdan alan bu insanlar da hər fürsətdə sözu Onun üstünə gətirir və toplumdakı missiyaları nisbətində gələcək günlərlə bağlı insanları
Ənkəbut əl-Ənkəbut (Hörümçək) surəsi (Məkkədə nazil olmuşdur, 69 ayədir) Mərhəmətli, rəhmli Allahın adı ilə! 1 – Əlif, Lam, Mim! 2 – İnsanlar (möminlər) yalnız: “İman gətirdik!” – demələrilə onlardan əl çəkilib imtahan olunmayacaqlarınımı sanırlar? (Xeyr, iman gətirmək şəhadət kəlməsini təkcə dillə demək deyildir. Biz onları yeri gəldikcə malları, övladları və canları ilə sınayacağıq ki, hansının […]
Şuəra əş-Şuəra (Şairlər) surəsi (Məkkədə nazil olmuşdur, 227 ayədir) Mərhəmətli, rəhmli Allahın adı ilə! 1 – Ta, Sin, Mim! 2 – Bunlar (haqqı batildən ayıran, möcüzələri, hökmləri) açıq-aydın Kitabın ayələridir. 3 – (Ya Rəsulum! Məkkə müşrikləri) iman gətirməyəcəklər deyə, bəlkə, özünü həlak edəsən?! (Özünü həlakmı edəcəksən?) 4 – Əgər istəsək, göydən onlara bir ayə (dəlil) […]
Doğruluq və istiqamət فَاسْتَقِمْ كَمَا اُمِرْتَ وَمَنْ تَابَ مَعَكَ وَلَا تَطْغَوْا إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَص۪يرٌ (Ya Rəsulum!) Sənə əmr edildiyi kimi, düz (yolda) ol. Səninlə birlikdə iman gətirənlər (tövbə edib ardınca gedənlər) də düz (yolda) olsunlar. (Allahın əmrlərini pozub) həddi aşmayın,
Xeyirxahlıq və yaxşılıq etməkdə yarışmaq فَاسْتَبِقُوا الْخَيْرَاتِ Yaxşı işlər görməkdə bir-birinizi ötməyə çalışın! {“Bəqərə” surəsi, 2/148}
İlahi mərhəmətdən ümid kəsməmək قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذ۪ينَ أَسْرَفُوا عَلٰى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللّٰهِ إِنَّ اللّٰهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَم۪يعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّح۪يمُ De: “Ey Mənim (günah törətməklə) özlərinə zülm etməkdə həddi aşmış bəndələrim! Allahın rəhmindən ümidsiz olmayın.
Qonşuluq haqqı وَاعْبُدُوا اللّٰهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبٰى وَالْيَتَامٰى وَالْمَسَاك۪ينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبٰى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَابْنِ السَّب۪يلِ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ Allaha ibadət edin və Ona heç bir şeyi şərik qoşmayın! Ata-anaya, qohum-əqrəbaya, yetimlərə, yoxsullara, yaxın və uzaq qonşuya,
Müsəlmanların qüsurlarını örtmək, ifşa etməmək إِنَّ الَّذ۪ينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَش۪يعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذ۪ينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَل۪يمٌ فِي الدُّنْيَا وَاْلآخِرَةِ Möminlər arasında pis söz yaymaq istəyənləri dünyada və axirətdə şiddətli əzab gözləyir.
Səbir يآ اَيُّهَا الَّذ۪ينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللّٰهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ Ey iman gətirənlər! səbir edin, dözün… və Allaha üsyan etməkdən qorxun ki, bəlkə, nicat tapasınız! {“Ali İmran” surəsi, 3/200} وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِر۪ينَ Əlbəttə, Biz sizi bir az qorxu, bir az aclıq, bir az da […]
“Şübhə yoxdur ki, Allah Özünə şərik qoşanları əfv etməz, amma istədiyi şəxsin bundan başqa olan günahlarını bağışlar. Allaha şərik qoşan şəxs, əlbəttə, böyük günah etmiş olur”.(Nisa sursəi, 4/48) “Ey möminlər! Hamınız Allaha tövbə edin ki, nicat tapasınız!” (Nur, 24/31) “Rəbbinizdən bağışlanmağınızı diləyin. Sonra Ona tövbə edin.” (Hud, 11/3) “Ey iman gətirənlər! Allaha səmimi-qəlbdən (bir daha […]
Allahın qulunu sevməsi قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللّٰهَ فَاتَّبِعُون۪ي يُحْبِبْكُمُ اللّٰهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ، وَاللّٰهُ غَفُورٌ رَح۪يمٌ De: “Əgər siz Allahı sevirsinizsə, mənim ardımca gəlin ki, Allah da sizi sevsin və günahlarınızı bağışlasın. Allah bağışlayandır, mərhəmətlidir!” {“Ali İmran” surəsi, 3/31} يَا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ د۪ينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللّٰهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ […]
Əmanətə riayət إِنَّ اللّٰهَ يَأْمُرُكُمْ اَنْ تُؤَدُّوا اْلَامَانَاتِ اِلٰى اَهْلِهَا Həqiqətən, Allah sizə əmanətləri sahiblərinə qaytarmağı əmr edir. {“Nisa” surəsi, 4/58} إِنَّا عَرَضْنَا اْلأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَاْلأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا، وَحَمَلَهَا اْلإِنْسَانُ، إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولاً Biz əmanəti (Allaha itaət və ibadəti, şəri hökmləri yerinə yetirməyi) göylərə, yerə və dağlara təklif etdik. […]
Xeyirli işlərdə öndə olmaq, yaxşılıq və təqvada köməkləşmək أُدْعُ اِلٰى سَب۪يلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ İnsanları hikmətlə (Quranla, tutarlı dəlillərlə), gözəl öyüd-nəsihətlə Rəbbinin yoluna (İslama) dəvət et! {“Nəhl” surəsi, 16/125} وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ اُمَّةٌ يَدْعُونَ اِلَى الْخَيْرِ (Ey möminlər!) İçinizdə (insanları) yaxşılığa çağıran, xeyirli işlər görməyi əmr edən və pis əməlləri qadağan edən bir camaat olsun! […]
Allah rizası üçün sevmək وَالَّذ۪ينَ يَتَبَوَّؤُوا الدَّارَ وَالْإ۪يمَانَ مِنْ قَبْلِهِمْ يُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَيْهِمْ Onlardan (mühəccirlərdən) əvvəl (Mədinədə) yurd salmış və iman gətirmiş kimsələr (ənsar) öz yanlarına (şəhərlərinə) müHəccirət edənləri sevər. {“Həşr” surəsi, 59/9} مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللّٰهِ وَالَّذ۪ينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللّٰهِ وَرِضْوَانًا س۪يمَاهُمْ ف۪ي وُجُوهِهِمْ […]
Muraqibə* اَلَّذِى يَرٰيكَ ح۪ينَ تَقُومُ وَتَقَلُّبَكَ فِي السَّاجِد۪ينَ O Allah ki səni namaza duranda da görür, səcdə edənlər içində dolananda da. {“Şuəra” surəsi, 26/218-219} وَهُوَ مَعَكُمْ اَيْنَ مَا كُنْتُمْ Siz harada olsanız da, Allah (elm və qüdrəti ilə) sizinlə bərabərdir! {“Hədid”surəsi, 57/4} إِنَّ اللّٰهَ لَا يَخْفٰى عَلَيْهِ شَيْءٌ فِي الْاَرْضِ وَلَا فِي السَّمَآءِ Nə yerdə, […]
Nəsihət haqqında وَأَنْصَحُ لَكُمْ Mən sizə Rəbbimin əmrlərini təbliğ edir, öyüd-nəsihət verir və yaxşılığınızı istəyirəm. {“Əraf” surəsi, 7/62} وَأَنَا لَكُمْ نَاصِحٌ أَم۪ينٌ Mən sizin yaxşılığınız üçün çalışan və sizə xəbərdarlıq edən etibarlı nəsihətçiyəm. Rəbbimin əmrlərini təbliğ edirəm. Mən sizə doğru məsləhət verənəm. {“Əraf” surəsi, 7/68} عَنْ أَب۪ي رُقَيَّةَ تَم۪يمِ بْنِ أَوْسٍ الدَّارِيِّ أَنَّ النَّبِيَّ قَالَ: […]