- Mənəviyyata Açılan Pəncərə - https://www.meneviyyat.az -

Həccin fərz olmasının şərtləri nələrdir?

Bir kimsəyə həcc ibadətinin fərz olması üçün prioritetli olaraq bu kimsənin Müsəlman olması, ağıllı və yetkinlik çağına çatmış ol/tapılması, azad olması; həcc edə bilməsi üçün bədəni və maliyyə imkanlarının kafi olması lazımdır ki, buna fiqh kitablarında, güc çatdıra bilmə, edə bilmə mənasına “istitaat” deyilir.

Bir kimsənin həcc ibadəti ilə öhdəçilikli sayıla bilməsi üçün bunlara əlavə olaraq; bu farizayı yerinə gətirə biləcək vaxta çatmış olması da lazımdır. Sayılan bütün şərtləri daşımasına baxmayaraq bu ibadəti əda edə biləcəyi həcc mövsümünə çat/yetişə bilmədən vəfat edən bir adam, həccə getməklə öhdəçilikli olmadan vəfat etmiş sayılar.

Həcc ibadəti həcc aylarında edilər. Həcc ayları; Şevval, Zilkade və Zilhiccenin ilk on günüdür. Bu müddətin xaricindəki vaxtlarda, fərz həcc üçün ehrama girilemez və həccin rüknləri əda edilə bilməz.

İstitaat dediyimiz həcc edə bilmə güc və imkanı, həccə gedəcək kimsənin gedib dönənə qədər özünün və baxmaqla öhdəçilikli ol/tapıldığı kəslərin dolanışıqlarını ictimai səviyyələrinə uyğun olaraq təmin edəcək maliyyə gücə, həcc üçün kafi zamana və maliyyə imkana sahib olması mənasını verməkdədir.

İstitaat anlayışı çərçivəsi içində; bədən, mal və yol təhlükəsizliyini də zikr edənlər olmuşdur. Hənəfi məzhəbi alimləri ayəs(n)i kərimədə keçən “həccə getməyə yol tapa bilən, gücü çatan” ifadəsinin, “bədəni maliyyə istitaat və yol təhlükəsizliyi” ünsürlərini içinə al/götürdüyünü ifadə etmişlər.

Həccin fərz olması üçün lazım olan şərtlərdən bir dənəsi olmazsa həcc fərz olmaz və yerinə yetirilməsi lazım olan bir öhdəçilik olaraq təsdiqlənməz.