وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا
Ailənə namaz qılmağı əmr et, özün də ona (namaza) səbrlə davam et! (Taha surəsi, 20/132)
يَا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ آمَنُوا قُوا اَنْفُسَكُمْ وَاَهْل۪يكُمْ نَارًا
Ey iman gətirənlər! Özünüzü və əhli-əyalınızı oddan qoruyun. (Təhrim surəsi, 66/6)
عَنْ أَب۪ي حَفْصٍ عُمَرَ بْنِ أَب۪ي سَلَمَةَ عَبْدِ اللّٰهِ بْنِ عَبْدِ الْأَسَدِ رَب۪يبِ رَسُولِ اللّٰهِ قَالَ: كُنْتُ غُلَامًا ف۪ي حَجْرِ رَسُولِ اللّٰهِ وَكَانَتْ يَد۪ي تَط۪يشُ فِي الصَّحْفَةِ فَقَالَ ليِ رَسُولُ اللّٰهِ: «يَاغُلَامُ سَمِّ اللّٰهَ تَعَالٰى وَكُلْ بِيَم۪ينِكَ وَكُلْ مِمَّا يَل۪يكَ» فَمَا زَالَتْ تِلْكَ طِعْمَتيِ بَعْدُ
Allah Rəsulunun (s.ə.s.) ögey oğlu Əbu Hafs Ömər ibn Əbi Sələmə rəvayət edir: “Mən uşaqlığımı Peyğəmbərimizin (s.ə.s.) evində və himayəsində keçirmişəm. Yemək yeyərkən əlimi boşqabın hər tərəfinə aparırdım. Allah Rəsulu (s.ə.s.): “Övladım, “bismillah” de, sağ əlinlə və qabağından ye!” – deyə məni tənbeh elədi. Mən də ömrüm boyu Onun buyurduğu kimi yeməyə çalışdım”. (Buxari, Ətimə 2; Müslim, Əşribə 108)
عَنِ ابْنِ عُمَرَ قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللّٰهِ يَقُولُ: كُلُّكُمْ رَاعٍ وَكُلُّكُمْ مَسْؤُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ، وَالْإِمَامُ رَاعٍ وَمَسْؤُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ، وَالرَّجُلُ رَاعٍ ف۪ي أَهْلِهِ وَمَسْؤُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ، وَالْمَرْأَةُ رَاعِيَةٌ ف۪ي بَيْتِ زَوْجِهَا وَمَسْؤُولَةٌ عَنْ رَعِيَّتِهَا، وَالْخَادِمُ رَاعٍ ف۪ي ماَلِ سَيِّدِهِ وَمَسْؤُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ، فَكُلُّكُمْ رَاعٍ وَمَسْؤُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ
İbn Ömər (r.a.) nəql edir: “Allah Rəsulunun (s.ə.s.)belə buyurduğunu eşitdim: “Hamınız çobansınız və öhdənizdə olanlara görə məsuliyyət daşıyırsınız: dövlət başçısı bir çobandır və öhdəsində olanlara görə məsuliyyət daşıyır. Kişi əhli-əyalının çobanıdır və onlara görə məsuliyyət daşıyır. Qadın ərinin evinin çobanıdır və nəzarətində olanlara görə məsuldur. Xidmətçi sahibinin malının çobanıdır və ona cavabdehdir. Bir sözlə, hamınız çobansınız və hamınız rəiyyətinizdən məsulsunuz”. (Buxari, Vəsaya 9, Əhkam 1; Müslim, İmarə 20)
Ər-arvad arasında ünsiyyətin müxtəlif yönləri var. Bunlardan biri də ailədaxili ünsiyyətdə cütlüyün bir-birinə xitab şəklidir.
Rəsulullah (s.a.s.) ailədaxili problemləri necə həll edərdi?
Ailə ağac kimidir. Bir dəfə əkməklə qurtarmır. Suyunu, qidasını vaxtında vermək lazımdır.
Qul haqqı deyəndə insanın canı, malı, qeyrət və namusu, cəmiyyətdəki etibarı və s. kimi əsas haqları nəzərdə tutulur. Bunlar toxunulmazdır. Bu haqların ödənməsi ancaq haqsızlıq edən şəxsin, bütün imkanlardan istifadə edərək haqq sahibini razı salması ilə mümkündür.
İnsan yaradılış baxımından çox zəifdir. Hər şey ona təsir edib əziyyət verir. İnsan həm də acizdir. Düşmənləri və bəlaları saysız-hesabsızdır. İnsan xəstəliklər, təbiətdəki fəlakətlər, ölüm qarşısında gücsüzdür.