2. 211 dəfə oxunub ,   0 şərh   Çap et

Bir çox valideyinlərin ehtiyac görmədiyi və diqqət etmədiyi ailədaxili məşvərətlər[1] əslində mümkünsüz kimi görünən bir çox problemin həllində mühim rol oynayır. Ailədaxili problemlər ətraflı müzakirə olunmalı, hamının fikri və bilgisi daxilində ortaq çarələr tapılmalıdır. Yaxşı, bəs nədir ailədaxili məşvərət və necə edilməlidir?

* Ailədaxili məşvərət ailə olmağın ən önəmli xüsusiyyətidir. Yeddi yaşdan yuxarı bütün ailə fərdlərinin problemlərinin dilə gətirildiyi, fikir söyləmək haqqının olduğu, problemlərin qarşılıqlı fikir mübadiləsi ilə həllini tapdığı ailə iclasıdır.

* Ailədaxili məşvərətin müəyyən məqsədi və qaydaları olmalı, məqsədsiz və necə gəldi icra edilməməlidir.

* Bu məşvərət mütəmadi yerinə yetirilməlidir. Həftədə bir dəfə, eyni gün və eyni saatda olsa daha yaxşı olar. Məcbur olmadıqca yığıncaq vaxtları dəyişdirilməməli, istisna hallarda dəyişiklik etmək lazım gəlsə yeni vaxt ortaq qərarla təyin olunmalıdır.

* Məşvərət zamanı ailənin hər bir üzvü fikir bildirmək haqqına sahib olmalı, hamının fikirlərinə dəyər verilməlidir. Məsələlər hörmət çərçivəsində, münaqişəsiz, hamının fikri dinlənilərək həll edilməlidir.

* Məşvərət qaydalarına əməl edilməsinə atanın nəzarət etməsi daha yaxşıdır.

* Məşvərətdə yeddi yaşından kiçik uşaqlar iştirak etməməlidir. Yığıncaq uşaqların psixoloji inkişafına çox böyük təsir etdiyi üçün yeddi yaşından etibarən bu məclislərdə iştirak etmək haqqına sahib olmalıdırlar. Yığıncaqlarda ilk dəfə iştirak edən uşaq xüsusi olaraq məsləhət masasına dəvət edilməli və bununla uşağa yeni bir mövqe qazandığı hiss etdirilməlidir.

* Məşvərətdə qərarlar səsvermə yoluyla qəbul olunmalı, səslərin bərabər olduğu hallarda isə iclasa rəhbərlik edən atanın səsi iki səs kimi hesablanmalıdır. Uşaqlar yeddi yaşından etibarən ailə iclaslarında iştirak etmək haqlarına sahib olsalar da qərar qəbul etmək qabiliyyətləri lazımınca inkişaf etmədiyindən on iki yaşından əvvəl səsvermə haqqına sahib deyillər. Alınan qərarlara qətiyyətlə əməl olunmalıdır. Beləliklə, uşaqlar başqalarının haqlarına hörmət və qoyulan qaydalara əməl etməyi, eyni zamanda başqalarının fikirlərinə dəyər verməyi öyrənirlər.

* Ailə məşvərətləri problemlərin həll olunduğu yer kimi qəbul edilməlidir. Ayaqüstü alınan qərarlardan fərqli olaraq iclas masasında alınan qərarların təsiri daha güclüdür. Həmçinin problemlərin ən xırda detallarının deyilməsi və təhlil olunmasına əlverişli şərait yarandığı üçün hamının fikri nəzərə alınmış olur.

* Ailədaxili məşvərət uşaqların müəyyən qabiliyyətlərinin formalaşmasına təsir edən ən əhəmiyyətli faktorlardandır. Fikirlərini və problemlərini sərbəst ifadə etmək üçün fikir söyləmək haqqı verilən uşaq, ailəsi tərəfindən qiymətləndirildiyini hiss etməyə başlayır. Əgər uşaqlara layiq olduğu zamanda, layiq olduğu dəyər verilməzsə uşaqlar bu dəyəri kənarda axtarmağa başlayır.

* İclas masasında münaqişə, mübahisə və ya narazılıq olsa da müzakirələrə səbirlə davam edilməlidir. Beləliklə uşaqlar bir çox məsələlərin həll edilməsi yollarını təcrübələrdən qazandığı biliklərlə öyrənmiş olar və problemləri həll etmə qabiliyyətləri inkişaf edər.

[1] Bir məsələni həll etmək üçün yığışıb danışmaq, müzakirə etmək, məsləhətləşmək nəzərdə tutulur.




Bənzər məqalələr

Məşvərət necə olmalıdır?

Məşvərət və ya şura bir iş və ya məsələ ilə bağlı başqa insanların fikir və düşüncələrinə müraciət etməkdir. Bir çox məsələlərin həllində məşvərət əvəzolunmaz yerə sahibdir. Məşvərət sözünün əvəzinə müşavirə, şura, istişarə və məsləhət kəlmələrindən də istifadə olunur. Müəyyən məsələlər barədə məşvərət etmək, məsləhətləşmək Rəsulullahın sünnəsidir.

İslamda beyət

Beyət bir dinə, sistemə və ya həmin sistemin təmsilçisinə itaət etmək, ona sadiq qalacağına və üzərinə düşəni edəcəyinə söz verməkdir.

Ailədaxili problemlərin həlli

Rəsulullah (s.a.s.) ailədaxili problemləri necə həll edərdi?

Tənqiddə tarazlıq

Mənəvi dəyərlərimizi tənqid edən və ya əleyhində danışanlarla necə davranmalıyıq? Ümumiyyətlə bu mövzuda tarazlığı necə qorumaq olar?

Valideyn övlad münasibətləri

Sual: Uşaqların valideyin üçün bir imtahan vəsiləsi olduğunu deyirlər. Bununla nə nəzərdə tutulur? Dilimizdə istifadə olunan “bala” sözü ehtimal ki, ərəbcədən dilimizə keçmişdir. “İbtila” ərəb dilində “imtahan etmək”; “bəla” kəlməsi isə imtahan, dərd, müsibət kimi mənalar gəlir. Bu yönü ilə “bala”, yəni övlad imtahan deməkdir.


Şərh yaz